തീറ്റപ്പുല്ലുകള്
ഗിനിപ്പുല്ല്
tIcf¯nse ImemhØbv¡ptbmPn¨ Xoä¸pñn\amWv Kn\n¸pñv.
ImÀjnIh\-hð¡cWhpambn _Ôs¸Sp¯nbpw sX§n³tXm¸nð CShnfbmbpw Cu ]pñp hfÀ¯mw. DbÀó
DevപmZ\£aXbpÅXpsImïpw IópImenIÄ¡v
CjvSapÅXmbXpsImïpw Irjnbv¡v tbmPn¨ Xoä¸pñn\§fnð പ്രധm\amWv CXv.
Ac aoäÀ apXð 4.5 aoäÀ hsc Dbc¯nð hfcpó Cu
ZoÀLIme C\¯nsâ CeIÄ 10 apXð 100 sk. aoäÀ
നofhpw 3.5 sk. ao. hoXnbpw DÅhbmWv. Bg¯nð t]mIpó CSXqÀó നmcpthcp]SeamWpÅXv.
{][m\ C\§Ä
a¡p\n, dnhÀkvtUð, lanð, പn..Pn.Pn.þ4,
F^vBÀ-þ600, lcnX, acXIw FónhbmWv. hcĨsb sNdp¡phm³
IgnhpÅ a¡p\n Fó C\w agsb B{ibn¨p Irjn sN¿m³ പänbXmWv.
NqSpw CuÀ¸hpapÅ ImemhØbnð
Kn\n¸pñv \ómbn hfcpw. kap{Z\nc¸nð നnóp 1800
aoäÀ Dbc¯nð hsc hfcphm³ IgnhpÅ Cu hnfbv¡v aªns\ AXnPohn¡m\mhnñ. 15 apXð 38oC
Xm]\nesb hsc CXv AXnPohn¡pw.
tIcf¯nse kmlNcy§fnð നSoen\p ]änb kabw ag¡mew Bcw`n¡pó tabv þPq¬ amk§fmWv.
PetkNnXIrjnbnð നSoð GXpkab¯pw
\S¯mw. Nn\¸pItfm hnt¯m \Sms\Sp¡mw. Nn\¸pIfmWv IqSpXð നñXv. AeIpIÄ e`n¡póXn\v ]gb ISIÄ Cf¡nsbSp¯v Ahbnðനnóv AeIpIÄ thÀs¸Sp¯nsbSp¡Ww.
Hcp slIvSdnð നSpóXn\v 1.25
e£w Nn\¸pIÄ thïnhcpw. hn¯mWv D]tbmKn¡pósX¦nð 3 In. {Kmw hn¯v thïnhcpw. hn¯p XhmcWbnð
പmInapf¸n¨p ssXIÄ പdn¨p\tSïnhcpw.
XhmcW Ifhnapàambncn¡m³
പ്രtXyIw {i²n¡Ww. 10 sk. ao. hoXnbnepw 20 sk. ao. Bg¯nepw NmepIsfSp¯v Imenhfw,
t^mkv^dkv, s]m«mknbw Fónh a®pambn tNÀ¯v NmepIÄ
നnd¨v 15 sk. ao. Dbc¯nepÅ hc¼pIfm¡pI. ]pfnckapÅ a®nð HónShn«p hÀj§fnð
slIvSdn\p 500 In.{Kmw Fó tXmXnð Ip½mbw C«psImSp¡Ww.
Hcp Nph«nð aqóp AeIv
Fó tXmXnð നSmw. CShnfbmbn
IrjnsN¿pt¼mÄ 40
x 20 sk. ao. AIehpw X\nhnfbmbn IrjnsN¿pt¼mÄ 60 x 30 sk.ao.
AIehpamWv thïXv. Hcp slIvSdn\v ASnhfambn 10 S¬ Imenhfhpw 50 In. {Kmw hoXw t^mkvt^äpw,
s]m«mjpw BhiyamWv. taðhfambn 200 In.{Kmw ss\{SP³ cïp Xpey`mK§fmbn BZy KUp BZys¯
hnfshSp¸n\ptijhpw cïmw KUp XpemhÀj kab¯pw tNÀ¡Ww. PetkN\ kuIcyapsï¦nð taðhfw IqSpXð
KUp¡fmbn \ðImhpóXmWv. hfw sNSnbpsS Ccphi¯pIqSnbpw C«v a®v Iq«Ww.
\«v ]¯pZnhk¯n\Iw cïpXhWsb¦nepw \\¨psImSp¡póXv
sNSnIÄ thKw thcp]nSn¡póXn\p klmbIamIpw. km[mcWbmbn 7 apXð 10 Znhk¯nsemcn¡ð
നനbvt¡ïXpïv. Hmtcm hnfshSp¸n\ptijhpw
sXmgp¯nð നnópÅ shÅw sImïv
\\bv¡póXv hnfhv hÀ²n¸n¡pw.
hfÀ¨bpsS BZys¯ amkw If\nb{´Ww
AXymhiyamWv. cïpXhW CSbnf¡Ww. ]nóoSp aqtóm \mtem {]mhiyw hnfshSp¯Xn\p tijta CSbnft¡ïXpÅq.
]pñv 1.5 aoäÀ Dbcsa¯nbmð hnfshSp¡mw. \ne¯p\nóp 15þ20 sk.ao. Dbc¯nð h¨mWv apdnt¡ïXv. \«p 9-þ10
BgvN Ignªmð BZyhnfshSp¸v \S¯mw. AXn\ptijw 45 apXð 60 Znhkw CShn«p hnfshSp¡mw. Hcp
hÀjw 6-7 XhW hnfshSp¡m³ km[n¡pw. Hcp slIvSdnð
നnóp Hcp hÀjw 80-þ100 S¬ പ¨¸pñp e`n¡pw.
h³പbÀ, ssÌtem,
kntdmt{Sm Fóo ]bÀhÀ¤hnfIÄ an{ihnfbmbn IrjnsN¿mw.
t]mjIKpWapÅXpw HmIvknteäpIÄ
Cñm¯Xpamb ]pñmWnXv. \ñ ssktePpw sshbvt¡mepw CXnðനnóp
e`n¡pw. 8 apXð 14 iXam\w hsc amwkyhpw 28 apXð
36 iXam\w hsc \mcpw CXnepïv.
Kmw_]pñv
kZm_lmÀ Fó t]cnepw Adnbs¸Spó
Cu ]pñv 1-þ2
aoäÀ Dbc¯nð hfcpw.
hcĨsb 4þ5 amkw hsc sNdp¯p \nð¡pó CXv Im«pXotbbpw
Hcp ]cn[nhsc AXnPohn¡pw. `mKnIamb XWenð
നñXpt]mse hfcpsaóXpsImïv sX§n³tXm¸pIfnð CShnfbmbn IrjnsN¿mw.
hn¯phgntbm, Nn\¸pIÄ പdn¨p\t«m
hwihÀ²ന നS¯mw. Kn\n¸pñnsâ IrjncoXnIÄ XsóbmWv CXn\pw A\phÀ¯nt¡ïXv.
BZyhÀjw Hcp slIvSdnð
നnóp 50 apXð 80 S¬ hsc
]¨¸pñp e`n¡pw. cïmw hÀjw apXð IqSpXð hnfhp e`n¨pXpS§pw. ]pñnð 5.5% amwkyhpw
32.6% \mcpw AS§nbn«pïv.
skämdnb ]pñv
tKmÄU³ Xntam¯n Fó t]cnð Adnbs¸Spó Cu ]pñv
icmicn agbpÅ DjvW þ antXmjvW taJebnð
നómbn hfcpw. {][m\ C\§Ä നµn,
\mtcmIv, Imk³Kpf FónhbmWv.
hÀj¯nð 750 an. aoäÀ ag
e`n¡pó Øe§fnð km[mcWbmbn hfcpó CXv GXmïv 2 aoäÀ hsc Dbcw hbv¡pw. hÀj¯nð 1000-þ1500 an. aoäÀ agbpÅ
പ്രtZi§fnð IqSpXð Icpt¯mSpIqSn hfcpó CXv NqSnt\bpw hcĨtbbpw AXnPohn¡pw.
20þ25oC
Xm]\nebnð CXv \ómbn hfcpw. aäp ]pñpIsf At]£n¨p XWp¸ns\ AXnPohn¡phm\pw CXn\p Ignbpw.
thcp]nSn¸n¨ AeIÄ ന«pw hn¯p hnX¨pw Irjn sN¿mw. agsb B{ibn¨p IrjnsN¿pt¼mÄ
XhmcWIfnð ssXIÄ X¿mdm¡n ag XpS§pótXmsS ]dn¨p\Smw. PetkNnX Irjnbnð s^{_phcnapXð നhw_À hsc GXpkab¯pw Irjnbnd¡mw.
X\nhnfbmbn IrjnsN¿pt¼mÄ
50 x
30 sk. ao. AIe¯nemWv \tSïXv. ^e]pjvSnIpdª a®pÅXpw PetkN\anñm¯Xpamb kmlNcy¯nð 60-þ70 sk. aoäÀ AIew hcnIÄ X½nepïmIWw. ]bdphÀ¤hnfItfmsSm¸w IrjnsN¿pt¼mÄ
100 x
30 sk. aoäÀ hcnbIew ]men¡Ww. hn¯phnXbv¡pIbmsW¦nð slIvSdn\p 3 1/2 apXð 4 In.
{Kmw hsc hn¯p thïnhcpw. Nn\¸pIÄ shbv¡pt¼mð slIvSdn\v 33500 apXð 67000 hsc AeIpIÄ
thïnhcpw.
\new Hcp¡pt¼mÄ Imenhftam It¼mtÌm slIvSdn\v 10 S¬ Fó
നnc¡nð sImSp¡Ww. cmkhf{]tbmK¯nt\mSpþ
പ്രtXyIn¨p ss\{SPt\mSpþ നñt]mse
{]XnIcn¡póXmWv Cu hnf. \« DSs\ 7 apXð 10 Znhks¯ CSthfbnð cïp XhW sNdpXmbn \\¨psImSp¡Ww.
]nóoSp BhiyapÅt¸mÄ നന¨psImSp¡mw.
BZys¯ cïp aqóp amk¯n\pÅnð Htóm, ctïm XhW CSbnf¡tem IfsbSpt¸m thïnhcpw. ]pXnb apfIÄ
DïmIpóXn\pw IfIsf \nb{´n¡póXn\pw hÀj¯nð Htóm ctïm XhW CSbnf¡póXv \ñXmWv.
\«v
9-þ10 BgvN Ignªmð hnfshSp¡mw. ]nóoSpÅ hnfshSp¸p ]pñnsâ
hfÀ¨b\pkcn¨p 40 apXð 60 Znhkw hsc CSthfbnemImw. Xd\nc¸nð നnópw 10 sk. aoäÀ Dbcw \nÀ¯n apdns¨Sp¡póXmWv IqSpXð
പpXp\m¼pIfpïmIpóXn\v \ñXv.
agsb B{ibn¨p IrjnsN¿pt¼mÄ Hcp slIvSdnð
നnópw Hcp hÀjw 25þ40 S¬ പ¨¸pñp e`n¡p. PetkNnX Irjnbnð CXv 75-þ150 S®mIpw.
]¨¸pñmbpw, ssktePmbpw, sshbvt¡membpw CXp]tbmKn¡mw.
CXnð amwkyw 4.8% apXð 18.4% hscbpw \mcpIÄ 24% apXð 34% hscbpw AS§nbn«pïv.
Htckab¯v Hón¨p ]q¡pónñ FóXpsImïpw InfnIÄ Xnóp \in¸n¡póXpsImïpw IXncpIÄ ധmcmfambn hoWpt]mIpóXpsImïpw hfscIpd¨p hn¯p am{Xta
e`n¡mdpÅp. ASp¯p \« hbepIfnð AIe¯nð
ന«hsb At]£n¨p Htct]mse ]q¡póXmbmWv Iïn«pÅXv. hn¯pev]mZ\¯n\v cmkhf{]tbmKw
A\nhmcyamWv.
k¦ct\¸nbÀ
Xoä¸pñpIfnð h¨v Gähpw
anI¨XmWv k¦ct\¸nbÀ. hfÀ¨bpsS Icp¯pw ]pñnsâ Dbchpw sImïv CXv B\¸pñv Fópw Adnbs¸Spóp.
A\pIqeImemhØbpw a®pw Dsï¦nð Hcp ISbnð 50 Nn\¸pIÄ hsc sപm«pw. Cebpw t]mfbpw tcmamhrXhpw CebpsS AcnIpIÄ AcapÅXpw
Xïp \ocpÅXpamWv.
C\§Ä
പqk Pbâv, t\¸nbÀ, KPcmPv, NB-5,
NB-6 , NB-21,
NB-35, സുഗുണ, സുപ്രിയ FónhbmWv {][m\ C\§Ä.
sX¡p]Snªmd³ ImehÀjmcw`t¯msS ssXIÄ നSmw. k¦cbn\¯nsâ KpWw e`n¡póXn\p
thcp]nSn¸n¨ AeIpIÄ നt«m
XïpIÄ apdn¨p \t«m IrjnsN¿Ww. aqópamksa¦nepw {]mbapÅ പpñnsâ Xmgs¯ aqónð cïp`mK¯p\nópw I¼pIÄ FSp¡Ww. IqSpXð
aq¸pÅ Xïnt\¡mÄ Cu {]mb¯nepÅ XïpIfmWp s]s«óps]mSn¡póXmbn Iïn«pÅXv. aqópap«pIÄ hoXapÅ
I¼pIÄ Ip¯s\tbm, Ncnt¨m \Smw. a®n\pXmsg cïp ap«pIfpw apIfnð Hcp ap«pw hc¯¡hn[w \SWw.
k¦ct\¸nbÀ X\n hnfbmbn
Irjn sN¿pt¼mÄ 60
x 60 sk. ao. CSbIew \ðIWw. CShnfbmbn Irjn sN¿pt¼mÄ IqsSbpÅ hnfbpambn
{IanIcn¨p CSbIew sImSp¡mw. \SoðtXmXv apdn¨ Xïnsâbpw CXfpIfptSbpw `mca\pkcn¨v amämw.
slIvSdn\v 25 S¬ Imenhfhpw 50 In.{Kmw hoXw t^mkv^dkpw, sപm«mjpw \nesamcp¡pó kab¯v tNÀ¡Ww. Ccp\qdp In.
{Kmw ss\{SP³ ctïm aqtóm KUp¡fmbn CSbnf¡n tNÀ¯psImSp¡Ww.
shÅs¡«ns\ sNdp¡m¯ hnfbmbXpsImïv,
ag¡me¯v shÅw \ñ t]mse hmÀópt]mIpóXn\v thï kuIcyw sN¿Ww. agtbbpw ImemhØtbbpw IW¡nseSp¯p
PetkN\w {IaoIcn¡Ww. BZyL«§fnð,
പpñv iàntbmSpIqSn hfcm³ XpS§póXphsc Htóm ctïm XhW CSbnf¡ð BhiyamWv.
\«v
9-þ10 BgvN Ignbpt¼mÄ BZys¯ hnfshSp¸p \S¯mw. ]pñp 1 1/2 aoäÀ Dbcsa¯pItbm \mepapXð
6 BgvN {]mbsa¯pItbm sNbvXmð ASp¯ hnfshSp¸p \S¯mw. hÀj¯nð IpdªXv 6-þ8 {]mhiyw
]pñpapdns¨Sp¡mw. \ne¯p\nóv 10-þ15 sk. aoäÀ Dbc¯nð
Ipän \nÀ¯n apdn¡póXv s]s«óv ]pñv hfÀópIn«póXn\p klmbn¡pw.
hÀj¯nð Hcp slIvSdnð നnóp sam¯w 200þ250 S¬ പ¨¸pñv 6-þ8 hnfshSp¸neqsS e`n¡pw. ]pñnsâ CSbnð
tXm«¸bÀ, sk³t{Smtkma, tkmb]bÀ XpS§nbh IrjnsN¿mw. ]bÀhÀ¤ hnfIÄ CShnfbmbn IrjnsN¿póXp
]pñnsâ KpWta³a hÀ²n¸n¡pw.
km[mcW t\¸nbÀ പpñnt\¡mÄ KpWta³abpÅXmWp k¦ct\¸nbÀ.
CXnð 10.2% AkwkvIrX amwkyhpw 30.5% \mcpw AS§nbncn¡póp. CeIÄ hepXpw IqSpXð പ¨¸pÅXpw Acw IpdªXpw t]mfIÄ arZphpambXp sImïv IópImenIÄ¡v
`£n¡póXn\p {]bmkanñ. നmcp
IpdhmWF¦nepw Nne C\§fnð HIvkteäp Aavfw IqSpXepïv. CXp Ipdbv¡póXn\v hnfshSp¸pIÄ X½nepÅ
ssZÀLyw Iq«pI (45þ60 Znhkw).
]¨bv¡pw ssktePmbpw sshbvt¡membpw D]tbmKn¡póXn\pw
D¯aamW.v Cu ]pñnt\mSpIqSn ]bÀhÀ¤ hnfIÄ 1:2 Fó A\p]mX¯nð tNÀ¡póXv IqSpXð KpWtaòbpÅ ssktePpïm¡póXn\p
D]Icn¡pw. th\ð¡me¯v CXv sshbvt¡mem¡n amämw. IjW§fm¡nb ]pñv Hcp Znhkw shbnð sImÅn¨p
പnóoSp XWe¯p DW¡póXv \ndw
\ne\nÀ¯póXn\p klmbn¡pw. CXnðനnópïm¡pó
sshbvt¡mentâbpw ssktePntâbpw KpWw GXmïp ]¨¸pñnt\msSm¸w XsóbmWv.
]mc¸pñv
_^tñm]pñv, At¦mf¸pñv, audojykp]pñv Fón§s\
]et]cpIfnepw CXv Adnbs¸Spóp. \Kcamen\y§Ä kwkv¡cn¡póbnS§fnð നnópÅ aen\Pew sImïv \\bv¡póXp Cu ]pñn\p KpWIcambn
Iïn«pïv. ]SÀóp hfcpó Cu ]pñnsâ പq¦pe
IXncpIÄ¡v 1 þ 2 aoäÀ Dbcw hsc hcpw.
\ñ agbpw (1000þ1500 an. ao.) NqSpw CuÀ¸hpapÅ DjvWtaJem ImemhØbmWv Cu ]pñn\v Gähpw
tbmPn¨Xv. sNdnbtXmXnepÅ shÅs¡«nt\bpw AXnPohn¡pw. aªv CXnsâ hfÀ¨sb {]XnIqeambn _m[n¡pw.
ehWmwitam Aavf£mcmhØtbm hfÀ¨sb Imcyambn _m[n¡nñ FóXpsImïv C¯cw {]iv\§fpÅ CS§fnð
Cu ]pñv IrjnsN¿mw. tXm«hnfIfptSbpw I\mepIfptSbpw IcIfnepw Xmgvó നne§fnepw km[mcWhnfIÄ¡v \\hp IqSpXepÅ a®nepw Cu ]pñp
hfcpw.
\new aqtóm, \mtem XhW
DgpXp IfIÄ നo¡Ww. aªpImesamgn¨p
GXpIme¯pw \Smw. agsb B{ibn¨p IrjnsN¿pt¼mÄ BZyag e`n¡pótXmsS \Smw. Nn\¸pItfm, 3 ap«pIfpw
15-þ30 sk.ao. \ofhpapÅ IjW§tfm \Sm\p]tbmKn¡mw.
kabhpw ]Wnbpw Ipdbv¡póXn\v \Soð hkvXp IrjnbnS¯nð
നnc¯nbXn\p tijw FXnÀ ZniIfnte¡v DgpXv aqSpó coXnbpïv. hn¯phnX¨pw {]hÀ²നw \S¯msa¦nepw Ipd¨phn¯pam{Xta
km[mcW Dïmhq FóXv Hcp ]canXnbmWv. hn¯p t\cn«p hnXbv¡pItbm XhmcWbnð ssX apf¸n¨p ]dn¨p
\SpItbm sN¿mw. A\ptbmPyamb \Soð AIew 50þ60 sk. ao. BWv. slIvSdn\p 27000 apXð 40,000 Nn\¸pIÄhsc thïnhcpw.
hn¯msW¦nð slIvSdn\p 2 1/2 apXð 3 1/2 In. {Kmw hsc BhiyamIpw.
sXmgp¯p IgpInb shÅtam
HmSshÅtam sImïp \\bv¡póXp hnfbv¡v \ñ KpWw sN¿pw. \mev]Xp S¬ Imenhftam It¼mtÌm 30
In.{Kmw t^mkv^dkv, s]m«mjv FónhtbmsSm¸w (Hcp slIvSdn\v) ASnhfambn sImSp¡pI. taðhfambn
40 In.{Kmw ss\{SP³ നðIpóXv
]pñnsâ Dev]mZ\w hÀ²n¸n¡pw. \« BZy kab¯v thcp ]nSn¡póXn\mbn ctïm, aqtóm XhW t\cnb
tXmXnð നന¨p sImSpt¡ïnhcpw.
th\ð¡me¯v 10þ15 Znhk¯nsemcn¡ð നനbv¡póXv KpWIcamWv.
BZys¯ cïp amkw IfIfnñmXncn¡m³
ശ്ര²n¡Ww. Cu ]pñp ]SÀóp
]nSn¡póXmbXpsImïv AXn\ptijw IfIfpïmIm\pÅ km[yXbnñ. CShnfIfpw km[yañ. ന«p aqóp amk¯n\ptijw ]pñp 60þ75
sk. ao. Dbcsa¯pt¼mÄ BZyhnfshSp¸p \S¯mw. ]nóoSv 30-þ40
Znhkw CShn«v ]pñpapdn¡mw. Hcp slIvSdnð
നnóp Hcp hÀjw 70 S¬ പpñv
e`n¡pw.
shůnsâ Awiw IqSpXepÅXpsImïv sshbvt¡mepïm¡póXn\p
\ómbncn¡nñ. Cu ]pñp {][m\ambpw ssktePpïm¡póXn\mWv D]tbmKn¡póXv. IópImenIÄ CjvSs¸SpóXpw
AXypevപmZ\tijnbpÅXpamb
Hcn\amWv CXv. hnjmwiw DÅXmbn Iïn«nñ. XmcXtay\ t]mjIaqeyw IpdhmWv. amwkyw 2.8 apXð
16.1 iXam\whscbpw \mcpIÄ 20 apXð 34 iXam\w hscbpamWv. hn¯pevപmZ\w IpdhmWv. ]Iensâ ssZÀLy¯nð hcpó hyXymkw ]q¡póXns\
_m[n¡pw.
tImwtKmknáð പpñv
X\nhnfbmbpw sX§n³ tXm¸pIfnð CShnfbmbpw tImwtKmknáð
Irjn sN¿mw. 50 apXð 100 sk. ao. Dbcw hcpó Cu ]pñv a®pkwc£W¯n\mbpw hfÀ¯mw. Hcp ISbnð
30 apXð 40 hsc Nn\¸pIÄ DïmIpw.
tabvþPqWnepw sk]väw_ÀþHIvtSm_dnepamWv
km[mcWbmbn Cu ]pñv Irjnbnd¡póXv. Htóm ctïm XhW \new DgpXv IfIÄ നo¡n \new \nc¸m¡pI. hnt¯m, ]pð¡SItfm \Sm³ D]tbmKn¡mw.
slIvSdn\p 2 മുതല്-5 In.
{Kmw hn¯mWv ip]mÀi sNbvXn«pÅXv. hn¯v hnXbv¡pt¼mÄ
നnew \ñXpt]mse Hcp¡n 1 മുതല്-2
sk. aoäÀ Bg¯nð hn¯nSpI. Ddp¼pieyw Hgnhm¡póXn\mbn 5% ImÀബmdnð പuUÀ
hnXdns¡mSp¡póXv ^e{]ZamWv. AeIpIÄ
നSpt¼mÄ 40 x
20 sk. ao. Fó AIe¯nð നSWw.
slIvSdn\p 50 In. {Kmw hoXw t^mkvt^äpw s]m«mjpw {]tbmKn¡pótXmsSm¸w Aôp S¬ Imenhfhpw
tNÀ¡Ww. ss\{SP³ slIvSdn\p 100-þ150 In.{Kmw Fó tXmXnð ctïm, aqtóm XhWIfmbn sImSp¡pI.
BZyL«§fnð CSbnf¡póXp IfIfpsS hfÀ¨
നnb{´n¡póXn\p klmbIamIpw.
\«v 50 Znhk¯n\ptijw BZyhnfshSp¸p
\S¯mw. ]nóoSp 30-þ40 Znhkw CShn«p ]pñp apdns¨Sp¡mw.
agsb B{ibn¨p Irjn sN¿pt¼mÄ Hcp slIvSdnð
നnóp hÀj¯nð 35-þ45 S®pw PetkNnX Irjnbnð 50þ100 S®pw hnfhp e`n¡pw.
|